DE WINDHOOS VAN ZUIDBROEK

Op maandag 12 oktober 1998 werd het Groninger dorp Zuidbroek getroffen door een windhoos. Er werd voor meer dan een miljoen gulden schade aangericht aan enkele kassen en tientallen woningen. Zuidbroek is gelegen zo'n twintig kilometer oostelijk van de stad Groningen, aan de snelweg A7 en het Winschoterdiep.

kasschade Rond halfdrie 's middags op die roerige maandag lag een buienlijn uitgestrekt over vrijwel de hele breedte van de provincie Groningen. Op uitgebreide schaal viel matige tot zware regen met van tijd tot tijd hagel en enkele onweersklappen.
Zuidbroek werd plotseling opgeschrikt door een windhoos, die in luttele seconden een kas van een rozenkweker vrijwel compleet vernielde. Honderden dakpannen vlogen van de huizen in de achterliggende buurt. Deze woningen kregen vrijwel tegelijk ook nog eens ladingen glas en aluminium van de kas over zich heen.
De schade was onbeschrijfelijk. De kas zag eruit alsof er een bom tot ontploffing was gebracht. In de buurt was bijna geen raam meer heel. Overal was glas in kozijnen en andere houten delen geschoten. De tuinen lagen letterlijk bezaaid met glas, soms wel duizenden scherven en stukjes op en in een enkele vierkante meter.
De hoos raasde ook nog over enkele boerderijen ten zuiden van Zuidbroek. Hier werden enkele bomen omver gegooid, vlogen zware takken tientallen meters door de lucht, verdwenen eveneens vele dakpannen en werd een deel van een kapschuur vernield.

boomschade Was het nu een echte windhoos of tornado geweest? Niemand had een fraaie slurf gezien, die toch zo kenmerkend is voor de meeste hozen. Nader onderzoek van weeramateurs toonde echter aan, dat wel degelijk van een windhoos sprake was geweest.
De wijde verspreiding van restanten van de kas tot op honderden meters zou onmogelijk door 'normale' rukwinden veroorzaakt kunnen zijn. Glas en aluminium was niet alleen tegen de dichtstbijzijnde huizen aangegooid. Het is er ook overheen gevlogen om verderopliggende woningen te treffen. Hoewel de bui zelf naar het zuidoosten trok, werd ver oostelijk een dakgoot gevonden. Enkele bomen waren juist in zuidwestelijke richting ontworteld. Ook zware takken zijn op plaatsen gevonden die ze alleen over andere bomen heen hebben kunnen bereikt.
Naar aanleiding van het onderzoek bevestigde een medewerker van het KNMI de conclusie dat het een echte windhoos was geweest: "Het is er een die ik zelf in eerste instantie als een F2 zou benoemen". (zie soorten tornado's)

boerderijschade De bui is uit het noordwesten gekomen en naar het zuidoosten getrokken. Geprobeerd is na te gaan of er verderop aan die beide kanten van Zuidbroek enige schade gevallen is.
In noordwestelijke richting was in een vrijwel rechte lijn incidentele boomschade te ontdekken. Tot aan Slochteren toe waren her en der zware takken van bomen gerukt. In zuidoostelijke richting viel nog boomschade vlak bij een installatie voor gaswinning, en bij het dorp Meeden werd melding gemaakt van schade aan verkeersborden.
In totaal zijn er over een traject van zo'n 10 kilometer heftige rukwinden geweest. Maar alleen over die ene kilometer bij Zuidbroek kunnen we echt van een windhoos spreken.
Gelukkig zijn er bij deze hoos geen doden of gewonden gevallen. Iedereen was al binnen vanwege de heftige regen en hagel. En de hoos heeft slechts een hoekje van het dorp getroffen, een iets andere windrichting zou veel fataler kunnen zijn geweest.


Copyright tekst en foto's: ©1998 Henk Lankamp