De toestand

Er is vaak verwarring omtrent de getallen die genoemd worden over oppervlakte aan ijsbedekking, waarbij er soms aanzienlijke verschillen lijken te zijn. Dit komt omdat er  twee uiteenlopende begrippen gebruikt worden over ijsoppervlakte, namelijk ice extent en ice area.

Het begrip ice extent kun je grofweg zien als een maat van ’toe hoever strekt het ijs zich uit’. Het te onderzoeken gebied (bijvoorbeeld het Arctische gebied) wordt daartoe in blokjes opgedeeld, en van elk blokje wordt bepaald: ligt er wel of niet ijs? Zo ja, dan telt de oppervlakte van dat blokje mee, zo nee, dan niet. Meestal wordt daarbij een ondergrens van 15% aangehouden: als er minder dan 15% in het blokje door ijs bedekt wordt, dan geldt het als onbedekt, anders als bedekt.

Het begrip ice area verdeelt het te onderzoeken gebied in eenzelfde soort blokjes. Maar daarbij is het geen alles of niets weging. Een blokje dat voor 80% met ijs bedekt is telt mee voor 80% van de oppervlakte, een blokje dat met 20% bedekt is voor 20%. Ook hier wordt overigens vaak een ondergrens gehanteerd van 15%.

Ice extent moet je dus zien als een maat over hoeveel vierkante kilometer zich ijs uitstrekt (zeg maar de oppervlakte van de omtrek), ice area over hoeveel vierkante kilometer er echt ijs ligt (de werkelijke oppervlakte). Logisch gevolg hiervan is dat de ice extent altijd groter is dan de ice area. Beide maten zijn even waardevol; je moet ze alleen niet door elkaar husselen. Als je een vergelijking in de tijd wilt maken, moet je dus óf de een óf de ander nemen.

De site Cryosphere Today heeft het altijd over ice area, andere sites zoals het NSDIC meestal over ice extent (hoewel het NSDIC beide berekeningen maakt). In persberichten wordt helaas het onderscheid vaak niet vermeld.

(deze tekst verscheen eerder in iets gewijzigde vorm in het weerbericht van Jan Visser in Trouw, 19 september 2007)