De toestand

30 april 2013 bracht niet alleen de voorlopig laatste Koninginnedag en inhuldiging van een nieuwe koning. Sommige kranten hadden nog ruimte voor ander GROOT nieuws. “Nieuwe ‘ijstijd’ verwacht tegen 2030” en “Russische wetenschappers verwachten tegen 2030 nieuwe ‘ijstijd’” kopten de sites van Algemeen Dagblad (Nederland) en Het Laatste Nieuws (België). Dat de koppen geen verschil maakten tussen “IJstijd” en “Kleine IJstijd” en dat zelfs het laatste nogal in tegenspraak is met “het zal zeker niet zo koud worden als tijdens de 17de eeuw” in de artikelen zelf, zal veel lezers zijn ontgaan.
Hoewel de koppen iets verschilden, was het bericht van journalist Inge Ringoot op beide sites exact gelijk. Niet zo toevallig, omdat beide kranten onderdeel zijn van De Persgroep. Netjes werd vermeld dat het bericht ontleend was aan de Daily Mail, die eerder in de nacht al een soortgelijk bericht publiceerde.
De Britse boulevardkrant was helaas niet zo netjes om bronnen te vermelden. Wat zoekwerk toont dat het artikel op twee bronnen was gebaseerd.

Lees verder »

Een recente publicatie van de natuur- en sterrenkundige Mike Lockwood et al. in het tijdschrift Environmental Research Letters (ERL) heeft, zoals vaker, geleid tot een hoop onzinnige berichtgeving. De term ‘kleine ijstijd’ kwam daarbij veelvuldig aan bod. Een term die Lockwood zelf niet heeft gebruikt en waarover hij in een bericht van de BBC expliciet meldt dat die term ook niet verbonden moet worden aan zijn bevindingen. Tijd voor wat verduidelijking.

Lockwood beschreef een verband tussen geringe zonneactiviteit en het optreden van geblokkeerde stromingspatronen in de atmosfeer. Zo’n blokkade kan ’s winters koud weer tot gevolg hebben voor het Verenigd Koninkrijk. Er zijn aan een en ander een hoop mitsen en maren verbonden.
Vorig jaar schreef Lockwood eveneens in ERL dat de zon minder actief aan het worden is, en dat hij de kans ongeveer 8 procent schat dat we een zonneminimum tegemoet kunnen zien vergelijkbaar met het zogeheten Maunder Minimum. Tijdens zo’n minimum zouden er dan meer blokkades gaan voorkomen, waardoor in Engeland wellicht een op de zeven winters koud kan gaan verlopen. Maar blokkades kunnen evengoed ’s zomers tot hittegolven leiden, zoals Rusland vorig jaar nog heeft ondervonden. De aanwezigheid van een blokkade op zich zegt weinig, het gaat er om waar die blokkade plaatsvindt en in welk jaargetijde.

Al eerder hebben we bericht over wat de mogelijke gevolgen zouden kunnen zijn van een nieuw Minimum in zonneactiviteit. Hoe zat het met de temperatuur in Nederland tijdens het Maunder Minimum en gedurende de veel langere periode die we Kleine IJstijd noemen?

Lees verder »

Het Maunder Minimum (ongeveer 1645-1715) betrof een periode waarin er decennia lang opmerkelijk weinig zonnevlekken waargenomen werden, een zogeheten Grand Minimum. Het was een tijdvak in de veel langer durende Kleine IJstijd (16e tot 19e eeuw), waarin de temperaturen onder meer in Europa 1 à 2 graden lager waren dan in de 20e eeuw.

De afgelopen eeuw toonde de zon juist veel vlekken, met een hoogtepunt in 1957-1958. Deze periode wordt door astronomen dan ook wel aangeduid als een Grand Maximum. Als er nu in de 21e eeuw weer eens een nieuw Grand Minimum volgt, wat kunnen dan de gevolgen zijn voor het klimaat? Krijgen we dan een nieuwe Kleine IJstijd?

Lees verder »