De toestand

Nu geleidelijk duidelijk wordt welke ravage de tyfoon Haiyan heeft aangericht op de Filipijnen, kan de vraag gesteld worden: is de ramp veroorzaakt door klimaatverandering? Het antwoord daarop is: nee.
We kunnen echter ook als vraag stellen: is zo’n ramp mede veroorzaakt door klimaatverandering? Dan is het antwoord: heel goed mogelijk.
Een ramp wordt vrijwel altijd veroorzaakt door een combinatie van factoren, waarvan er een of meerdere extreem zijn. De ‘schuldvraag’ kan derhalve nooit goed beantwoord worden als slechts één factor onderzocht wordt.

Lees verder »

De Wet van Archimedes luidt: “De opwaartse kracht die een lichaam in een vloeistof of gas ondervindt is even groot als het gewicht van de verplaatste vloeistof of gas“. Het is hierdoor dat een ijsklontje (maar ook een boot) kan drijven op water; de aantrekkingskracht van de Aarde die anders onherroepelijk tot zinken zou leiden, kan gecompenseerd worden door een opwaartse kracht.

Dat dit een ingewikkelde materie is, weten we omdat er nagenoeg elk jaar bij de Nationale Wetenschapsquiz wel een vraag komt die met Archimedes te maken heeft. Vrijwel iedereen weet inmiddels wel dat bij het smelten van een ijsklontje in zoet water het waterpeil niet verandert. Maar hoe zit het nu bij het smelten van ijs dat op zout zeewater drijft, een ijsberg bijvoorbeeld?

Lees verder »

Verdwenen onder de zeespiegel, slechts 36 jaar oud geworden. Ook bekend onder de namen South Talpatti Island en New Moore Island. Betwist grensgebied tussen India en Bangladesh. Nooit bewoond geweest. Op zijn hoogtepunt stak het twee meter boven de zee uit. Volgens de Indiase prof. Hazra een slachtoffer van de stijging der zeespiegel.

Het eiland werd in 1974 voor het eerst op een satellietfoto ontdekt, maar het is nu onzichtbaar geworden (ook op GoogleEarth). Het lag in de Baai van Bengalen, voor de monding van de Hariabhanga rivier.

Om de verdwijning van dit eiland toe te schrijven aan zeespiegelstijging, is wel erg kort door de bocht. Door stormen worden voortdurend enorme hoeveelheden zand verplaatst en de loop van geulen verlegd. Zo ligt het voor de hand dat het eiland is ontstaan dankzij een orkaan, en waarschijnlijk daar ook z’n ondergang aan te danken heeft. Nog in 2007 zorgde de cycloon Sidr voor enorme overstromingen in het hele deltagebied van Bangladesh.