Arctisch smeltseizoen 2010 begonnen
08/04/2010Eerder berichtten we al dat de start van het smeltseizoen in de Arctische Oceaan dit jaar erg laat was (zie hier en hier). Volgens het NSIDC bereikte het ijs een maximale omvang (extent) op 31 maart.
Rond die datum lag de omvang zelfs vrij dicht tegen wat normaal is (gemiddeld 1979-2000) voor die datum, hetgeen in sommige kringen onmiddellijk werd begroet met ‘zeeijs noordpool op een haar na weer normaal’. Het gemiddelde van maart was echter helemaal niet ‘op een haar na’ normaal, het lag ongeveer in het midden tussen normaal en de kleinste omvang die tot dusver werd genoteerd in maart 2006.
Uit de grafieken op de site van het NSIDC blijkt duidelijk dat de trend op langere termijn nog altijd dalende is, ook voor de maand maart. De grootste verschillen in ijsomvang worden niet in de winterperiode gemeten, maar aan het eind van het smeltseizoen, in de maand september.
De omvang van het ijs is één ding, de dikte en kwaliteit een andere. Het ijs dat in maart in de Barentszzee is gegroeid en mede zorgde voor vertraging van het smeltseizoen, is natuurlijk erg dun en zal straks snel weer smelten.
Een indruk over de sterkte van het ijs kunnen we vinden in een satellietopname van de Lincolnzee, gelegen bij het uiterste noordwesten van Groenland (klik op de afbeelding rechts voor een groter formaat). De radaropname van het ASAR instrument aan boord van de Envisat toont duidelijk het verschil tussen lichter ouder en dikker ijs en donkerder nieuw en dun ijs. Het beeldt eigenlijk de toestand uit toen vorig jaar het smeltseizoen ten einde liep. De breuken van vorig jaar zijn slechts met dun nieuw ijs gevuld.
De Fram Straat tussen Spitsbergen en Groenland is de belangrijkste weg waarlangs jaarlijks veel ijs de Arctische Zee verlaat en afsmelt. Een kleinere weg vormt de Nares Straat, net ten zuiden van de Lincolnzee tussen Groenland en de Canadese eilanden. Ook daar stroomt vooral in het begin van de zomer veel ijs zuidwaarts een gewisse dood tegemoet. Maar meestal wordt later op de grens van de Lincolnzee en de nauwe Nares Straat de verdere doorstroming van ijs geblokkeerd door grote ijsschotsen die zich aldaar klemzetten (in 2007 gebeurde dit echter niet, mede een bijdrage aan het record minimum aan Arctisch ijs in dat jaar).
De omvang van het Arctisch zeeijs aan het eind van de winter zegt niets over het verloop van het smeltseizoen. Het is van jaar tot jaar altijd een combinatie van klimaat (gestaag opwarmend Arctisch gebied) en weer (ligging van hoge- en lagedrukgebieden).
De geplaatste afbeelding is afkomstig van de site van het Deense DMI, die hier dagelijks afbeeldingen publiceert van het ijs rondom Groenland.